Czynniki ryzyka i konsekwencje doświadczania przemocy fizycznej wśród młodzieży

The aim of this study was to assess the prevalence of consequences of experience of physical violence in school-age adolescents and analysis of selected risk factors in victims of physical violence in the study population. Over the school year 2006/2007, we performed an anonymous questionnaire-based study among adolescents attending randomly selected secondary schools in Łódź, Poland (N=1445; thereof 62% were males). The questionnaire included closed questions addressing responders’ family structure, academic performance, legal status, abuse of psychoactive substances, level of self-esteem, emotional disturbances including deliberate self-harm and suicidal ideas. Experience of physical violence was defined according to selected criteria concerning response to severe stress (F43 acc. to ICD-10), i.e. experience of direct mental or other conse-quences for at least one hour. Over 1/5 of adolescents included in the study have experienced physical violence at least once in their life. Institutionalised persons have experienced physical violence most often and those brought up in incomplete families. In the study population, most frequent direct consequences of exposure to physical violence were anger and aggression. As compared with their peers who have not experienced physical violence, adolescents who have had such experiences significantly more often reported feelings of lack of control, anxiety, sadness, truancy, escapes, consumption of alcohol and abuse of psychoactive substances. In this population, elevated risk of experiencing physical violence was associated with outbreaks of anger, male gender and experience of mental violence and deliberate self-harm. Furthermore, a correlation was found between experience of physical violence and pathological phenomena in the responders’ family, e.g. mental disorders, abuse of psychoactive substances, suicidal attempts and deliberate self-harm.

Celem badań była ocena występowania następstw doznania przemocy fizycznej wśród młodzieży szkolnej, a także analiza wybranych czynników ryzyka u ofiar przemocy fizycznej w badanej populacji. W roku szkolnym 2006/2007 przeprowadzono anonimowe badania ankietowe uczniów w wybranych losowo szkołach ponadpodstawowych w Łodzi (N=1445; w tym 62% chłopców). Ankieta zawierała pytania zamknięte nt.: sytuacji rodzinnej, szkolnej, prawnej, używania substancji psychoaktywnych, poziomu zadowolenia z siebie, obecności zaburzeń emocjonalnych, w tym samouszkodzeń i myśli samobójczych. Jako doświadczenie przemocy fizycznej (DPF) przyjęto spełnienie wybranych kryteriów reakcji na ciężki stres (F43 według ICD-10), czyli odczuwanie bezpośrednich następstw psychicznych lub innych przez co najmniej 1 godzinę. Ponad 1/5 badanych uczniów doświadczyła co najmniej raz w życiu przemocy fizycznej. Najczęściej doświadczali jej uczniowie mieszkający w placówkach lub z jednym rodzicem. Bezpośrednimi następstwami doświadczania przemocy fizycznej (DPF) u badanych były najczęściej gniew oraz agresja. Uczniowie, którzy doświadczyli przemocy fizycznej, istotnie częściej w porównaniu z uczniami bez DPF skarżyli się na brak kontroli, lęk, smutek oraz potwierdzali wagarowanie, ucieczki, picie alkoholu, używanie substancji psychoaktywnych (SPA). Wysokie ryzyko PDF dotyczyło przede wszystkim reprezentantów płci męskiej, było powiązane z występowaniem u uczniów wybuchów złości, a następnie z doświadczaniem przez nich przemocy psychicznej oraz dokonywaniem samouszkodzeń. Ponadto stwierdzono związek między DPF a występowaniem zjawisk patologicznych w rodzinie, tj. z zaburzeniami psychicznymi, nadużywaniem SPA, próbami samobójczymi, samouszkodzeniami.