CZY POLSKA PSYCHOLOGIA MA SWOJĄ HISTORIĘ? RÓŻNE OBLICZA HISTORII PSYCHOLOGII

Uzasadnieniem dla pytania w tytule artykułu jest to, że w okresie I wojny światowej, Polska nie posiadała samodzielnej państwowości. Tym samym, polska psychologia nie mogła brać udziału w działaniach militarnych. Pomimo to, mogła w dwóch uniwersytetach (Kraków oraz Lwów) rozwijać się jako dyscyplina akademicka. Natomiast w zaborze rosyjskim rozpoczął się rozwój psychologii jako dyscypliny praktycznej (organizacja psychologów – PTP, troska o dzieci „specjalnej” troski – Szyc, Grzegorzewska). Już na początku XX wieku, na terenach, które niebawem miały się stać ponownie polskie, rozwój psychologii odbywał się w języku polskim i służył pokojowym celom (wychowanie, produkcja) przyszłego, samodzielnego Państwa. A to znaczy, że przed, w trakcie i po zakończeniu I wojny światowej, w odróżnieniu od innych „psychologii europejskich”, psychologia polska istniała i rozwijała się w celach wyłącznie pokojowych.

The reason for the question in the title is that during the First World War, Poland was not an independent country so there was no official Polish psychology contribution in the war effort. Nevertheless, psychology was allowed to be developed at two universities (Cracow and Lvov) as an academic discipline. On the other hand, in the areas under Russian jurisdiction the development of psychology started as a practical discipline (organization of psychologists – Polish Psychological Society, care for children with special needs – Szyc, Grzegorzewska). In the areas that would soon become Polish again, as early as at the beginning of the 20th century, psychology was being developed in Polish language and it served exclusively peaceful purposes (education, manufacturing) for the future independent state. That means, that as opposed to other “European psychologies” before and after the First World War, Polish psychology did exist and was developed strictly for peaceful purposes.