Promocja zdrowia w zakładach pracy w Polsce w 2015 r. – diagnoza na podstawie reprezentatywnego badania firm zatrudniających powyżej 50 pracowników

Wstęp Zbadano aktywność przedsiębiorstw w Polsce w zakresie promocji zdrowia pracowników. Ustalono, jak dużo firm i jakie nieobligatoryjne działania prozdrowotne podejmowało, jakie były powody i jakie przeszkody w ich realizacji, czy firmy monitorowały swoją aktywność i co oceniały, jak motywowały personel do dbania o zdrowie, czy wielkość i kondycja ekonomiczna firm różnicowała ich aktywność. Materiał i metody Reprezentatywne badanie 1000 firm zatrudniających > 50 pracowników. Wywiady telefoniczne ze wspomaganiem komputerowym (computer assisted telephone interviewing – CATI) z reprezentantami zarządów (listopad–grudzień 2015 r.). Wyniki Co drugie przedsiębiorstwo podejmowało nienakazane prawem działania na rzecz zdrowia pracowników. Najczęściej oferowały opiekę medyczną, wspierały aktywność fizyczną, dbały o środowisko pracy bardziej, niż wymagają przepisy. Robiły to, żeby budować swój dobry wizerunek, poprawiać produktywność i ograniczać koszty. Znaczenie miały też: tradycja takich działań w firmie, osobiste nastawienie pracodawcy i chęć wzmocnienia witalności pracowników. Mimo dobrej kondycji ekonomicznej firm podstawową przeszkodą w działaniach był niedobór środków finansowych. Do utrudnień należały też: niedostatek zachęt ze strony państwa, zaabsorbowanie kadry zarządzającej, brak wiedzy o korzyściach z promocji zdrowia i dobrej oferty usług prozdrowotnych. Niewiele firm motywowało pracowników do promocji zdrowia i prowadziło jej ewaluację. Wnioski Rozwój promocji zdrowia w firmach wymaga popularyzowania korzyści z nią związanych wśród pracodawców, szkolenia pracowników działu kadr i zasobów ludzkich (human resources – HR) oraz bezpieczeństwa i higieny pracy (bhp) w zarządzaniu projektami prozdrowotnymi, wdrożenia systemowych ulg i prestiżowych wyróżnień dla firm promujących zdrowie, wzmocnienia naukowych badań uwarunkowań i skuteczności działań prozdrowotnych w przedsiębiorstwach. Istotna jest tu rola państwa we współpracy z podmiotami zaangażowanymi w te obszary aktywności. Med. Pr. 2017;68(2):229–246

Background The workplace health promotion (WHP) activity of enterprises in Poland was examined. The findings referred to how many companies implemented non-obligatory actions for health and what actions were taken, what were the reasons and obstacles in the implementation, whether companies evaluated their activity, how they motivated staff to WHP, and whether the size and economic standing differentiated their activity. Material and Methods Representative survey, consisted of computer assisted telephone interviews with delegates of the boards of 1000 companies employing > 50 employees, held in November–December 2015. Results Every second company undertook voluntary actions for workers health. Most often they offered medical care, supported physical activity and took care about the work environment in a higher range than required by binding regulations. They promoted health to build company’s good image, improve productivity and reduce costs. The tradition of WHP in the company, attitudes of employers and intention to boost the vitality of employees also played a role . Despite good financial standing of companies, the shortage of funds was the main barrier in the implementation of WHP activities. Other impediments, such as lack of sufficient state incentives, workload of the management staff, lack of knowledge about WHP benefits and lack of good pro-health services were observed as well. Few companies motivated employees to WHP and carried out its evaluation. Conclusions The development of WHP requires dissemination of its benefits among employers, human resources and safety personnel trainings in WHP management, implementation of the system of relief and prestigious awards for active companies, increase in the number and scope of research works on WHP conditions and effectiveness. Crucial herein is the role of the state in cooperation with other major WHP actors. Med Pr 2017;68(2):229–246